|
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka (od urodzenia do 6 roku życia)
Rozwój psychiczny dziecka w pierwszych latach jego życia to temat bardzo rozległy z uwagi na różnorodność umiejętności zdobywanych w tym czasie przez małego człowieka. Wiele sytuacji i zachowań dziecka może w sposób naturalny budzić niepokój rodziców i zmuszać do stawiania sobie pytań, na które nie do końca są pewni odpowiedzi. "Czy powinienem się martwić jeśli moje dziecko w wieku dwóch lat jeszcze nie mówi?",
"co zrobić jeśli dziecko nie
umie przystosować się do sytuacji pobytu w przedszkolu?", "jak reagować
na wybuchy złości u czterolatka?", "moje dziecko jest nieznośne, wszędzie
go pełno, nie umie się zająć zabawą, ciągle domaga się uwagi, co robić?".
Te i inne problemy zajmują rodziców we wczesnym okresie życia dziecka, którzy
nie do końca wiedzą czy
kłopotliwe zachowanie to już problem wymagający pomocy specjalisty, czy jedynie
przejściowa trudność, z którą dziecko musi naturalnie uporać się na drodze
swojego rozwoju.
My jako specjaliści staramy się wyjaśniać mechanizmy i przyczyny
powstawania tych zachowań i rozstrzygamy, czy w danym wieku stanowi to normę,
czy też należy już w jakiś sposób korygować bądź stymulować zachowanie dziecka.
Służymy konkretnymi wskazówkami do wykorzystania w praktyce, radzimy jak
zapobiegać pewnym dokuczliwym czy niepożądanym zachowaniom, ewentualnie jaki
odpowiedni
program ćwiczeń stosować, aby dziecko osiągnęło określony próg rozwojowy.
Wczesna diagnoza trudności dziecka jest bowiem tym ważniejsza, że pozwala
w porę
zareagować, zmienić sposób postępowania, metody wychowawcze, zacząć dziecko
stymulować w określonej dziedzinie, tak aby mogło bez stresu wkroczyć w
nowy etap swojego życia, jakim będzie nauka w szkole.
Przed rozpoczęciem etapu
edukacji dziecka warto określić też stopień opanowania poszczególnych
umiejętności ważnych dla podjęcia nauki czytania i pisania. Od tego jak dziecko
zapamiętuje,
jak spostrzega, czy chętnie wykonuje czynności manualne, związane z rysowaniem,
jaką ma świadomość głosek czy sylab w słowach - zależy jego start w szkole.
Dlatego też nawet jeśli wcześniej rozwój dziecka nie budził Państwa wątpliwości
warto pod koniec klasy "0" poddać dziecko globalnemu sprawdzeniu pod
kątem tzw. dojrzałości szkolnej. Taka diagnoza, w razie stwierdzenia
pewnych
braków daje szansę, aby zgodnie z uzyskanymi wskazaniami popracować z
dzieckiem, ułatwiając mu odnalezienie się w nowej sytuacji życiowej.
Tak
więc będąc
świadomym rodzicem
trzeba być również wnikliwym obserwatorem swojego dziecka, aby w razie
potrzeby
po konsultacji ze specjalistą aktywnie pomóc mu w rozwoju.
Sfery które powinny wzbudzić zainteresowanie to :
rozwój ruchowy dziecka (kiedy zaczyna chodzić, czy raczkuje)
rozwój mowy (kiedy pierwsze słowa, zdania, jak wymawia głoski, jak bogaty
ma słownik, czy się nie jąka)
zachowanie dziecka w domu, w przedszkolu, wśród kolegów
relacje w rodzinie, stosunki z rodzeństwem, rówieśnikami
postępy w uczeniu się przez dziecko nowych umiejętności
zainteresowanie rysunkiem, pisaniem, książkami
repertuar zabaw dziecka
ogólnie rozumiane trudności w wychowaniu
Rodzicu ! obserwuj swoje dziecko i zwróć uwagę jeżeli :
Dziecko w wieku 1 - 2 - lat
ma trudności z automatyzacją chodu, utrzymaniem równowagi, później zaczyna biegać
po drugim roku życia jeszcze nie mówi
jest mało sprawne w samoobsłudze ( mycie rąk, ubieranie się, jedzenie łyżką
)
nie umie poprawnie budować z klocków
nie naśladuje rysowania linii pionowych i poziomych
Dziecko 3 letnie
słabo biega
jest niezdarne w zabawach ruchowych, wymagających utrzymania równowagi
z trudem uczy się jeździć na rowerku
jest nieporadne i niechętne rysowaniu , nie umie dobrze narysować koła
ma trudności z zapamiętywaniem krótkich rymowanek i wierszyków
posiada mały zasób słów
nie garnie się do kontaktów z innymi, godzinami zajmuje się jedną rzeczą, nie pozwala sobie przerwać tej monotonnej czynności
Dziecko 4 letnie
Niepokój powinny budzić objawy jak wyżej
i dodatkowo :
ma trudności z zapamiętywaniem nazw (np. pory roku, dnia, nazwy posiłków)
nie umie dobrze składać klocków z elementów
jest nieporadne w rysowaniu (rysunki prymitywne w formie), postać człowieka zawiera mało elementów (np. tylko głowę i nogi)
jest mało zręczne ruchowo
ma kłopoty z budowaniem własnych wypowiedzi
nie potrafi długo zająć się jedną czynnością, z reguły nie doprowadza zadania, zabawy do końca, szybko ulega znudzeniu
Dziecko 5 letnie
ma kłopoty z wypowiadaniem się pełnymi zdaniami, nie jest w stanie opowiedzieć bajki którą obejrzał lub wysłuchał
ma wadę wymowy
nie lubi rysować, wycinać
źle trzyma ołówek, za silnie lub za słabo go naciska
jest nadal mało zręczne w czynnościach samoobsługowych
ma kłopot z chwytaniem i rzucaniem piłki do celu
nie jest w stanie spokojnie wysiedzieć ok. 15 minut słuchając opowiadania,
bajki, zakłóca tym zajęcia w przedszkolu
jest niechętne występom na uroczystościach w przedszkolu
występują tiki lub objawy moczenia nocnego
W sytuacjach budzących wątpliwości warto zasięgnąć konsultacji specjalisty, pamiętając że wychowanie dziecka bez odpowiedniej wiedzy na temat jego prawidłowości rozwojowych bywa trudne. Lepiej jest jeśli obawy rodzica okazują się bezpodstawne, niż jeśli rzeczywista trudność dziecka zostaje zbagatelizowana, bądź zdiagnozowana zbyt późno.
Poradnia nie prowadzi zajęć wspomagających wczesny rozwój. Zajmują się tym specjalistyczne placówki, jak: Zespół Szkół Specjalnych oraz
niepubliczne przedszkola.
|